تصور کردن فرمان خودرو در سمت راست و عوض کردن دنده با دست چپ احتمالا برای ما دشوار است. شاید این سوال برای شما هم پیش آمده که چرا در برخی کشورها در سمت چپ جاده رانندگی می‌کنند. منشا اینکه چرا برخی از کشورها از سمت راست رانندگی می‌کنند و برخی کشورها از سمت چپ، بر اساس دوره‌های زمانی و کشورهای مختلف متفاوت است. در این مقاله از سایت اجاره خودرو سورنا همراه ما باشید تا به این سوال پاسخ دهیم.
علت فرمان سمت راست چیست؟
بسیاری از کشورهایی که فرمان خودروها در سمت راست اتومبیل است؛ مستعمره فعلی و سابق انگلیس هستند. اما دلیل اصلی شکل‌گیری این سیستم به زمان‌های بسیار دور باز می‌گردد. عصری که در آن شوالیه‌ها یا مبارزان انگلیسی از شمشیر استفاده می‌کردند. بسیاری از این مبارزان، راست دست بودند و برای مبارزه ترجیح می‌دانند که رقیب از سمت چپ‌شان به آنها نزدیک شود. دلیل این شوالیه‌ها برای انتخاب این حالت نیز به موارد زیر باز می‌گشت:
- با این حالت آنها میتوانستند به راحتی از دست راست خود برای استفاده از شمشیر و نزدیک شدن به حریف استفاده کنند.
- میتوانستند از ضربه خوردن غلاف شمشیر که پوشش نازکی برای شمشیر آنها بود و به کمربندشان در قسمت سمت چپ بدن وصل می‌شد جلوگیری کنند.
- آنها با این سیستم قادر بودند که به راحتی از سمت چپ سوار اسب شده و از سمت راست پایین بیایند.
وضع اولین قانون تردد در جاده در روم باستان
اولین شواهد باستان‌شناسی درباره تردد از سمت راست یا چپ جاده مربوط به امپراتوری روم باستان است. البته این موضوع هیچ جای تعجبی ندارد زیرا رومیان جاده‌های گسترده‌ای در سراسر اروپا ساخته بودند. در اوج فرمانروایی روم ۲۹ بزرگراه از پایتخت خارج می‌شد که ضرب‌المثل معروف «همه جاده‌ها به روم می‌رسند» اشاره به این موضوع دارد. اما این سوال ایجاد می‌شود که رومیان از کدام سمت جاده برای تردد استفاده می‌کردند؟ شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد آنها سمت چپ جاده را انتخاب کرده بودند اما دلایل این انتخاب بر ما پوشیده است. در قرون وسطی جاده‌ها برای رفت‌وآمد مسافران ایمن نبودند. بنابراین افراد باید همیشه برای دفاع از خودشان آماده بودند. مورخان عقیده دارند در این دوره افراد سمت چپ جاده را برای تردد انتخاب کرده بودند. از آنجا که بیشتر افراد راست‌دست هستند، وقتی سوار بر اسب بودند در صورت حمله از روبه‌رو باید به راحتی میتوانستند شمشیر خود را از غلافش که در سمت چپ بدنشان قرار داشت بیرون بکشند و از خودشان دفاع کنند. قانون تردد از سمت چپ جاده به حدی معمول و متداول بود که در سال ۱۳۰۰ میلادی، پاپ بونیفاس هشتم حکم داد همه مسافران از هر جا قصد عزیمت به روم را دارند باید در طول سفر از این قانون پیروی کنند. این قانون تا اواخر سال ۱۷۰۰ در بیشتر کشورهای غربی معتبر بود.
قرن هجدهم، شروع رانندگی در سمت راست جاده
آنچه در قرن هجدهم باعث تغییر این قانون شد، در آمریکا اتفاق افتاد. آنها برای حمل‌ونقل از واگن‌هایی استفاده می‌کردند که به وسیله چهار اسب در آرایش مستطیلی‌شکل حرکت می‌کرد. راننده که صندلی برای نشستن نداشت، ترجیح می‌داد نزدیک به اسب سمت چپ باشد تا به راحتی بتواند با دست راست بر همه اسب‌ها تازیانه بزند. به تدریج این سیستم گسترش یافت و در اواخر قرن ۱۸ در ایالات متحده تصویب شد و به سرعت در سراسر آمریکا و کانادا اعمال شد. با وجود این قانون در آمریکا بسیاری از وسایل نقلیه موتوری اولیه آمریکایی فرمان را در سمت راست خودرو قرار می‌دادند. اما خودروسازی هنری فورد با ترجیح دادن قرارگیری فرمان خودرو در سمت چپ به این عمل پایان داد. تولید انبوه خودروهای فرمان چپ در آمریکا و فروش آنها به سراسر جهان باعث شد در بیشتر کشورها رانندگی در سمت راست جاده صورت بگیرد.
قوانین تردد در سمت راست یا چپ جاده در اروپا
در اروپا، انقلاب فرانسه در قرن هجدهم بسیاری از قوانین از جمله قانون تردد از سمت چپ جاده را تغییر داد. دلیل آن کاملا روشن نیست اما برخی مورخان عقیده دارند انقلابیون فرانسه نمی‌خواستند با آنچه پاپ تاکنون حکم کرده بود، ارتباطی داشته باشند. بعضی دیگر معتقدند فرانسوی‌ها نمی‌خواستند از قانون تردد در سمت چپ جاده که مورد استفاده انگلیسی‌ها بود استفاده کنند. اما اکثر می‌گویند این کار ناپلئون بود. ناپلئون سیستم تردد در سمت راست جاده را در سراسر کشورهای فتح‌شده، اعمال کرد. مهم‌ترین این کشورها آلمان بود که این قانون را در کشورهایی که فتح می‌کرد نیز اجرا می‌کرد. انگلستان از این قانون پیروی نکرد، زیرا این روش در خیابان‌های باریک لندن و سایر شهرهای انگلستان کارآیی نداشت. از سوی دیگر انگلستان هرگز توسط ناپلئون یا آلمان فتح نشد. بنابراین آنها تا سال‌ها قانون رانندگی در سمت چپ جاده را حفظ کردند. در سال ۱۷۵۶ قانون یادشده به طور رسمی در انگلیس اعلام شد. با گسترش امپراتوری بریتانیا قانون رانندگی در سمت چپ در سراسر جهان گسترش یافت. اما به لطف آلمان و محبوبیت سیستم رانندگی در سمت راست، این پایداری دوام نیاورد. با این وجود کشورهای معدودی نظیر هندوستان، نیوزلند و استرالیا هنوز از قانون انگلستان پیروی می‌کنند. این کشورها چون در زمان‌های گذشته مستعمره انگلستان بوده‌اند قوانین انگلستان در آنها اجرا شده است.
فرمان ماشین چیست و ریشه پیدایش آن چگونه بوده
فرمان ماشین همان غربیلکی است که فرمی دایره مانند دارد و از آن برای هدایت چرخ‌های اتومبیل به سمت راست و چپ استفاده می‌شود. تاریخچه اختراع این قطعه در خودرو به سال 1894 باز می‌گردد. قبل از این تاریخ برای فعال کردن عملکرد چرخشی چرخ‌ها در انواع وسایل نقلیه از قطعه‌ای اهرم مانند استفاده می‌شد. اولین بار مهندس فرانسوی آلفرد واچرون از یک فرمان در سال 1893 روی ارابه 4 اسب خود استفاده کرد تا بتواند برنده مسابقه پاریس-روون شود. اگرچه او این مسابقه را در رتبه یازدهم به پایان رساند؛ اما توانست صنعت تولید خودرو را دگرگون کند. اعتقاد بر این است که اولین فرمان در سال 1894 روی خودروها استفاده شده است.
فرمان‌هایی که در آنها سال‌ها روی خودروها سوار می‌شدند اکثرا از یک تکه چوب ساخته می‌شدند که توسط یک محور فلزی به چرخ‌ها متصل بود. بعدها این قطعه چوبی با پلاستیک جایگزین شد. تا دهه 50 میلادی که اولین فرمان‌های چرمی به بازار عرضه شدند؛ فقط از فرمان‌های پلاستیکی برای تولید خودرو استفاده می‌شد.
ما یک مقاله داریم در مورد معرفی سیستم فرمان ماشین که می توانید آن را مطالعه کنید.
علت تفاوت در جهت رانندگی کشورها چیست؟
اصلی‌ترین علت تفاوت در جهت رانندگی در کشورهای مختلف جهان، استثمار انگلیس بر روی برخی از کشورها بود. همانطور که اشاره شد سیستم RHD یا همان Right Hand Drive محصول نگرشی بود که از زمان شوالیه‌ها در جامعه رواج داشت. بنابراین تقریبا در تمام مستعمره‌های بریتانیا، استفاده از این سیستم، حتی با وجود اینکه بسیاری از این کشورها در حال حاضر مستقل هستند رواج دارد.
چرا جهت رانندگی در کشورها متفاوت است؟
در بیشتر کشورها جهان، خودروها در سمت راست جاده حرکت می‌کنند. اما حدود 76 کشور و سرزمین هنوز هم از سیستم رانندگی در سمت چپ جاده استفاده می‌شود. اعتقاد بر این است که خلق این سیستم، از روم باستان به انگلستان منتقل شده است. بعد از به رسمیت شناختن این سیستم در سال 1773 توسط دولت انگلیس، ناپلئون سعی کرد با تصرف آلمان، سوئیس، لهستان و بسیاری دیگر از کشورهای اروپایی این سیستم را به طور کلی ملغا کند. چرا که ناپلئون چپ دست بود و سوار شدن به اسب از سمت راست برایش دشوار بود. بنابراین این سیستم را یک تاکتیک نظامی ارعاب‌انگیز از سوی انگلیس خواند. انگلیس و فرانسه نیز در مقابل این اقدام ناپلئون، سبک مورد تایید خود را در مستعمرات‌شان گسترش دادند. به همین دلیل بسیاری از مستعمره‌های سابق انگلیس از معدود کشورهای مدرنی هستند که فرمان وسایل نقلیه‌شان در سمت راست تعبیه می‌شود.
کشورهایی که فرمان ماشین سمت راست دارند
برخی از کشورهای جهان به دلیل اینکه زمانی تحت استعمار انگلیس بودند؛ در حال حاضر از سیستم رانندگی سمت راست استفاده می‌کنند. سابقه استفاده از این سیستم به دو قرن پیش باز می‌گردد. در آن زمان سرزمین‌هایی که توسط امپراتوری بریتانیا استعمار شده بودند؛ حتی پس از رهایی از زیر سلطه این امپراتوری، این قانون را دنبال کردند. به همین دلیل است حتی هنوز هم استرالیا، هند و پاکستان جزء کشورهایی هستند که فرمان خودروهایشان در سمت راست تعبیه می‌شود. با این حال همیشه استثنائاتی نیز وجود دارد. کشورهایی مانند ژاپن، تایلند، بوتان، اندونزی و نپال که هرگز جزئی از امپراتوری انگلیس نبودند نیز از این قانون پیروی می‌کنند. به غیر از این کشورها، فرمان اتومبیل‌ها در قبرس، آفریقای جنوبی، مالت، کنیا، جامائیکا، ایرلند، هنگ کنگ، جزایر کارائیب و نیوزلند نیز در سمت راست است.
مزایا و معایب فرمان در سمت راست
مهم‌ترین تفاوت بین خودروهایی که فرمان‌شان سمت چپ است با خودروهایی که فرمان‌شان سمت راست است؛ محل قرارگیری دسته دنده می‌باشد. بنابراین برای افرادی که دست راست‌شان قوی‌تر است؛ به دلیل تسلط بیشتر بر روی دنده، خودروهایی مناسب‌تر هستند که فرمان‌شان سمت چپ تعبیه شده است. اما برخی از تولیدکنندگان معتقدند که تسلط بر روی فرمان در زمان تعویض دنده، دقیقا مانند تعویض سریع و دقیق دنده اهمیت دارد و می‌تواند امنیت سرنشینان را تضمین کند. از طرفی آمارها نشان داده‌اند که نرخ تصادف در کشورهای توریستی که فرمان خودروهایشان در سمت راست است بیشتر می‌باشد.
به چه دلیلی چند کشور اجازه چارچوب های هدایت از راست را می دهند؟
فقط ۳۵٪ محققان از اولین و استراتژی قدیمی برای علائم نگارشی درست استفاده می کنند مشهورترین این کشورها پادشاهی متحده ، استرالیا نیوزیلند و هند اشاره کردند. توضیحی که ملت ها از چارچوب با آن ارتباط برقرار کردند ترتیب صحیح استفاده شده به زمانی برمی گردد آنها یک استان انگلیس و در نتیجه قوانین انگلیس در آن کشورها بودند جاری بوده است. ژاپن علاوه بر این یک چارچوب راه آهن عمومی خارق العاده دارد که با چارچوب مجوز صحیح مطابقت دارد. چرا چند ملت از آیا آنها از چارچوب راهنمای هدایت صحیح استفاده می کنند؟ خوب در آن مرحله ما کشف کردیم که انگلیسی ها برای تیغه برنامه ریزی می کردند چه اینکه ، آمریکایی ها به روشی کار می کنند که بهتر از اسب های مختلف از نقاط مختلف باشد آنها به سمت خیابان پیش می روند برداشت اصیل این مسئله این است که قبلاً افراد به طور معمول تیغه های خود را به یک طرف می کشیدند و در نیمه چپ پیاده روی (برای حرکت وسایل نقلیه انگلیسی) قدم می زدند تا از اصابت به تیغه شخصی که از طرف مقابل سرچشمه می گیرد خودداری کنند. موتورسواران از نیمه چپ خیابان حرکت کردند تا در صورت احتمال کسی که به آنها حمله کند ، بتوانند به سرعت تیغه های خود را از غلاف بیرون بیاورند و از خود محافظت کنند. بعلاوه ، اکثریت قریب به اتفاق صحیح است ، و حرکت به یک طرف به آنها اجازه می دهد اسلحه را در دستان محکم تر خود حمل کنند و هنگام ایستادگی در برابر دشمن عملکرد بهتری داشته باشند
واقعا خدارو شکر ما تو ایران از این قانون پیروی نمیکنیم
چقدر جالب من فکر میکردم که تو همه ی کشورهای خارجی فرموناش سمت چپ هستن