روغن موتور نقش یک تعدیل‌کننده را در خودرو بازی می‌کند و وجود آن در موتور، موجب کاهش اصطکاک و کاهش سایش در قطعات داخلی می‌شود. اما روغن موتور نقش‌های مهم دیگری را نیز در موتور خودروی شما ایفا می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اینکه روغن موتور چه کاری در اتومبیل انجام می‌دهد و چرا و چه زمانی باید آن را عوض کنیم؛ با ما تا انتهای این مقاله همراه شوید.
کاربرد و وظایف روغن موتور
هفت وظیفه و عملکرد اصلی روغن موتور در اتومبیل عبارتند از:
- مهم‌ترین عملکرد روغن موتور، به حداقل رساندن اصطکاک و سایش بین قطعات داخلی موتور است.
- این روغن قعطات موتور را تمیز نگه می‌دارد.
- با وجود این ماده اصطکاک ناشی از گرما در قطعات متحرک موتور به حداقل می‌رسد.
- روغن موتور در مکان‌هایی مانند محفظه احتراق به عنوان یک ماده درزگیر دینامیکی عمل می‌کند.
- مهار ضربه ناشی از شوک مکانیکی دیگر وظیفه روغن در موتور است.
- به عنوان یک روان‌کننده توانایی جلوگیری یا به حداقل رساندن خوردگی در اجزای داخلی موتور را دارد.
- روغن موتور به عنوان یک وسیله انتقال انرژی در بالابر سوپاپ‌ها در موتور نقش دارد.
چرا باید روغن خودرو را عوض کنیم
تعویض دیر هنگام روغن خودرو می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد که به راحتی می‌توانید از آنها جلوگیری کنید. موارد زیر مهم‌ترین مشکلاتی هستند که با تعویض به موقع روغن موتور می‌توانید از آنها پیشگیری کنید. در واقع این موارد به شما یادآور می‌شوند که چرا تعویض منظم روغن بسیار مهم است.
- کاهش میزان گرمای تولید شده توسط قطعات متحرک داخل موتور
- کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای مضر توسط خودرو
- صرفه جویی در مصرف بنزین
- افزایش عمر موتور
- بهبود کارایی خودرو
چه زمانی باید روغن موتور را تعویض کرد
بسیاری از افراد صرفا به مسافت پیموده شده به عنوان معیاری برای تعیین زمانی که باید روغن موتور ا تعویض کنند متکی هستند؛ اما عوامل دیگری مانند کیفیت روغن، مدل خودرو و نحوه رانندگی با آن نیز در تعیین این بازه زمانی نقش دارند. روغن تازه و تمیز با روغن‌کاری قطعات و تمیز و سالم نگه داشتن موتور، عملکرد خودروی شما را بهینه می‌کند. اما روغن با گذشت زمان، تجزیه شده و در انجام وظایف خود دچار مشکل می‌شود. هنگامی که این اتفاق رخ می‌دهد؛ احتمالا اتومبیل شما حداقل یکی از علائم هشداردهنده‌ای که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم را بروز می‌دهد.
صدای تیک تاک در زمان استارت خودرو
وقتی بیش از حد از روغن استفاده می‌کنید؛ این سیال خاصیت خود را از دست می‌دهد. بنابراین عملکرد موتور کاهش پیدا کرده؛ قطعات داخلی آن با هم برخورد می‌کنند و صداهای عجیب و غریبی از داخل کاپوت بیرون می‌آید.
بدون حرکت دور موتور بالاست
یکی از دلایلی که باعث می‌شود بدون حرکت دور موتور خودرو بالا باشد؛ وجود روغن کهنه و کثیف در موتور است که از عملکرد صحیح سیستم محرکه ماشین جلوگیری می‌کند.
کاهش شتاب خودرو
اگر روغن خودرو کثیف و کهنه باشد؛ زمانی که پای خود را روی پدال گاز فشار می‌دهید ممکن است خودرو مانند گذشته شتاب نگیرد و به سرعت مورد انتظار شما نرسد.
چراغ چک روشن شده
بسیاری از خودروهای مدرن، دارای علامت هشداردهنده خاصی هستند که با روشن شدن، به شما اطلاع می‌دهد که چه زمانی باید روغن موتور را تعویض کنید. در این مدل از خودروها از سنسورهایی استفاده می‌شود که سطح روغن یا عملکرد موتور را کنترل می‌کنند.
کاهش سطح روغن
گیج روغن یک میله نازک است که سطح روغن را در موتور می‌سنجد. اگر با کشیدن این گیج مشاهده کردید که سطح روغن کمتر از درجه حداقل است؛ یعنی خودرو نیاز به تعویض روغن دارد.
تغییر رنگ روغن
علاوه بر سطح روغن، باید کیفیت آن را نیز بررسی کنید. اگر روغن تیره و غلیظ شده و یا بوی سوختگی می‌دهد؛ بهتر است آن را در اسرع وقت تعویض کنید تا از بروز مشکلات جدی برای موتور جلوگیری شود.
چسبندگی زیاد روغن موتور
روغن موتور بعد از مدتی کهنه و فرسوده می‌شود. به همین دلیل است که خودروسازان توصیه می‌کنند روغن موتور را هر 5000 کیلومتر یک بار تعویض کنید. اگر روغن خودرو قدیمی شود؛ احتمالا کثیف‌تر و غلیظ‌تر شده و چسبندگی آن افزایش پیدا می‌کند.
نکاتی که در زمان تعویض روغن موتور باید به آنها توجه کرد
روغن موتور مانند سایر قطعات مصرفی خودرو، عمر محدودی دارد و پس از آن فاسد می‌شود و حتی می‌تواند باعث از کار افتادن موتور شود. بنابراین، تعویض روغن موتور در فواصل زمانی مناسب اهمیت دارد. با این حال، هنگام تعویض روغن موتور باید به چند نکته توجه کنید. اولا، دانستن فاصله زمانی مناسب برای تعویض روغن بسیار مهم است. اگرچه خودروسازان اکثرا توصیه می‌کنند که پس از طی هر 5000 تا 8000 کیلومتر روغن را تعویض کنید؛ اما بسته به میزان استفاده از ماشین، این فاصله نیز می‌تواند متفاوت باشد. ثانیا، روغن موتورهای مختلف با ویسکوزیته یا غلظت‌های متفاوتی به بازار عرضه می‌شوند. بنابراین انتخاب بهترین روغن موتور، کاملا به نوع خودرو و موتور آن بستگی دارد و شرکت های اجاره خودرو در تهران باید به این موضوع بیشتر توجه کنند چون مسافت زیادی را طی می کنند و روغن عوض کردن بسیار حائز اهمیت است. برای اطلاع از بهترین روغن موتور برای خودروی خود، دفترچه راهنمای اتومبیل را مطالعه کنید.
تعویض فیلتر هوا
هر بار که روغن موتور را تعویض می‌کنید؛ فیلتر هوا را نیز عوض کنید. گرچه فیلتر هوا ممکن است قطعه مهمی در خودرو محسوب نشود؛ اما برای حفظ عملکرد موتور بسیار ضروری است. این فیلتر از ورود ذرات ریز به موتور و ایجاد خرابی در آن جلوگیری می‌کند.
از روغن موتور با کیفیت استفاده کنیم
برای کاهش شانس خرابی در قطعات موتور و افزایش عمر آنها، استفاده از روغن باکیفیت بسیار ضروری است. این مدل روغن می‌تواند تفاوت زیادی در عملکرد اجزای حیاتی یک خودرو، مانند موتور و گیربکس ایجاد کند. استفاده از روغن باکیفیت همچنین به خودرو اجازه می‌دهد تا با حداکثر راندمان خود کار کند.
چه برند و نوع روغنی را برای ماشین انتخاب کنیم
انواع مختلفی از روغن خودرو در بازار وجود دارد که هر کدام مناسب یک نوع اتومبیل هستند. بنابراین قبل از تعویض روغن، فراموش نکنید که حتما از تعمیرکار مورد اعتماد خود بپرسید که بهترین روغن برای خودروی شما بر اساس مسافت پیموده شده و مدل چیست؟ انتخاب روغن، متناسب با فاکتورهایی مانند مدل خودرو و میزان کارکرد آن می‌تواند عملکرد موتور را ارتقا دهد.
روغن ماشین هر چند کیلومتر باید تعویض شود
کارشناسان خودرو معتقدند که فاصله استاندارد تعویض روغن هر سه ماه یک بار یا هر 5000 کیلومتر یک بار است. اما بسته به میزان استفاده از خودرو و کیفیت روغن، می‌توانید این بازه زمانی را کمی طولانی‌تر در نظر بگیرید. تعویض زود به زود روغن موتور به عملکرد و کارایی خودروی شما کمکی نمی‌کند.
اگر روغن موتور ماشین دیر عوض شود چه اتفاقی می افتد
با گذشت زمان، روغن موتور شروع به خراب شدن می‌کند. این باعث می‌شود روغن قدرت روان‌کاری خود را از دست داده و در روند جذب گرما اثر کمتری داشته باشد. اگر روغن موتور را به موقع تعویض نکنید؛ روغن صاف و تمیز به لجن کثیفی تبدیل می‌شود. وقتی این اتفاق می‌افتد؛ موتور باید سخت‌تر کار کند تا بتواند با مشکلات پیش آمده مقابله کند. در این شرایط روغن عملکرد خود را از دست می‌دهد و جذب گرما در موتور کم می‌شود. این بدان معناست که اتومبیل شما در معرض مشکلات جدی قرار دارد.
هزینه تعویض روغن چگونه محاسبه می شود
هزینه تعویض روغن موتور از دو بخش هزینه خود روغن و دستمزد تعویض تشکیل می‌شود. دستمزدی که بیشتر تعمیرکاران برای انجام این خدمت از مشتریان دریافت می‌کنند ثابت است و بر اساس نرخ مصوب اتحادیه محاسبه می‌شود. اما هزینه خرید روغن، بسته به برند و نوع محصول، می‌تواند متفاوت باشد.